De Kalpak is een vilten hoed die gedragen wordt door de Kirgiziërs, vooral nabij het Issyk-kul meer. Het woord Kalpak is etymologisch ook afgeleid van de naam van de Turkse minderheid, de Karakalpak. De Kalpak vond ingang in Eurazië sinds de Middeleeuwen. Het is de hoed van de Europese steppe, die wordt gedragen van Hongarije, Bulgarije tot Kirgizië en Kazachstan. Het is een symbool van culturele identiteit voor verschillende etnische groepen, met de steppe als verbindingselement. De populariteit van deze vilten hoed moet worden gezien in de ecologische realiteit van de steppe. Nomaden zijn genoodzaakt rond te trekken met lichte materialen, denk hierbij aan de yurt. Nomaden in de steppe zijn de meest bekende hoedendragers van de Westerse geschiedenis. De vier witte vlakken op de hoed staan voor de Kirgizische bergen, die altijd bekleed zijn met sneeuw. De zijden staan voor lucht, water, vuur en aarde.
De Kalpak beschermt de nomaden tegen de zon en tegen de koude gedurende de barre winters. Het garen kwastje symboliseert welvaart. De kalpak heeft ook een plaats veroverd op de lijst van het immaterieel erfgoed van Unesco.
Vilt is een niet-geweven textielsoort die wordt vervaardigd door het samenpersen van wol. De vezels worden met heet water behandeld en vormen door het krimpen de structuur van het materiaal. Vilt was vermoedelijk de eerste vorm van textiel die de mens vervaardigde. De oudst bewaarde viltresten dateren van ca. 6500 voor Christus en werden gevonden in Azië. De vilten hoed deed zijn intrede in Europa op het einde van de Middeleeuwen en was een teken van rijkdom.
Maar wie geeft nu de naam van een vilten hoed aan zijn huis? Een thuis kan gezien worden als een cocoon waar men tot rust komt en die bescherming biedt tegen de barre en soms boze buitenwereld.
Kalpak staat hier symbool voor een plaats waar iedereen welkom is!
